Nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu (XK) trên 12% và đóng góp tích cực vào mức tăng trưởng GDP 8,3 - 8,5% năm 2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ban hành Chỉ thị số 29/CT-TTg, chỉ đạo các bộ, ngành và địa phương triển khai đồng bộ 4 nhóm giải pháp trọng tâm nhằm thúc đẩy XK và phát triển thị trường ngoài nước.
1. Tăng Cường Đàm Phán và Khai Thác Hiệu Quả Các Hiệp Định Thương Mại Tự Do (FTA)
Một trong những chiến lược quan trọng là chủ động đàm phán, ký kết và khai thác các FTA. Bộ Công Thương được giao nhiệm vụ:
- Theo dõi sát biến động thị trường quốc tế, chính sách thương mại của các đối tác để chủ động ứng phó.
- Thúc đẩy khai thác hiệu quả các FTA hiện có như CPTPP, EVFTA, RCEP,...
- Đẩy mạnh đàm phán FTA mới với các thị trường tiềm năng: Trung Đông, châu Phi, Mỹ La-tinh, Trung Á, Đông Âu, Ấn Độ, Brazil, Pakistan...
- Dự kiến ký kết 2 FTA mới vào quý IV/2025: FTA Việt Nam - Mercosur và FTA với Khối Hợp tác Vùng Vịnh (GCC).
- Tăng cường xúc tiến thương mại, tổ chức các chương trình quy mô lớn theo từng ngành hàng tại các thị trường trọng điểm như EU, Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, ASEAN, Ấn Độ...
Bên cạnh đó, các hoạt động xúc tiến thương mại gắn với sản xuất XK, phát triển thương mại điện tử và chuyển đổi số cũng là định hướng ưu tiên.
2. Nâng Cao Chất Lượng Sản Phẩm và Chú Trọng Nguồn Gốc Xuất Xứ
Để đảm bảo chất lượng và tăng sức cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế, Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Bộ Tài nguyên & Môi trường:
- Thúc đẩy tự chủ vật tư đầu vào nông nghiệp (giống, phân bón, thức ăn, thuốc BVTV...).
- Ứng dụng công nghệ sinh học, phát triển giống mới, sản xuất nông sản carbon thấp, có chỉ dẫn địa lý rõ ràng.
- Liên kết vùng nguyên liệu, tăng cường chế biến sâu, bảo quản sau thu hoạch để gia tăng giá trị xuất khẩu.
- Phổ biến tiêu chuẩn kỹ thuật, quy định SPS và an toàn thực phẩm cho các thị trường lớn: Mỹ, EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc...
Việc nâng cao chất lượng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm là điều kiện tiên quyết để hàng hóa Việt Nam chinh phục các thị trường khó tính.
3. Đẩy Mạnh Ngoại Giao Kinh Tế và Hạ Tầng Logistics
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động, việc thúc đẩy ngoại giao kinh tế và cải thiện kết cấu hạ tầng logistics là yếu tố then chốt:
- Bộ Ngoại giao: Đẩy mạnh quan hệ đối tác, mở rộng thị trường, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận cơ hội kinh doanh tại nước ngoài.
- Bộ Tài chính: Cải cách cơ chế, giảm rào cản kinh doanh, kiểm soát chất lượng hàng hóa nhập khẩu, chống gian lận thương mại.
- Bộ Xây dựng: Nâng cấp kho bãi, cảng biển nước sâu, mở rộng giao thông kết nối, đặc biệt khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và các hành lang vận tải quan trọng.
- Bộ KH&CN: Bảo hộ sở hữu trí tuệ, hỗ trợ DN xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý, nhất là tại các thị trường tiềm năng.
- Ngân hàng Nhà nước: Điều hành tỷ giá linh hoạt, ổn định giá trị tiền đồng, hỗ trợ thanh khoản cho DN XK.
Sự phối hợp đồng bộ giữa ngoại giao, tài chính, giao thông và công nghệ sẽ tạo hệ sinh thái hỗ trợ XK bền vững.
4. Tối Ưu Hóa Hoạt Động Điều Hành Ở Cấp Địa Phương và Doanh Nghiệp
Chính quyền địa phương và doanh nghiệp đóng vai trò trực tiếp trong việc thực thi các chính sách và chiến lược XK:
- UBND các tỉnh, thành phố cần chủ động tháo gỡ khó khăn thực tế của doanh nghiệp, đặc biệt trong các lĩnh vực như: thủ tục XNK, logistics, lưu thông hàng hóa.
- Tăng cường chia sẻ thông tin mùa vụ, thị trường, sản lượng giữa các địa phương để tránh tình trạng ùn ứ nông sản tại cửa khẩu.
- Rút gọn thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động XK, nhất là đối với nông sản tươi sống.
- Hiệp hội ngành hàng: Đẩy mạnh thông tin thị trường, hướng dẫn DN cải tiến mẫu mã, nâng cao chất lượng, ứng dụng mô hình quản trị hiện đại.
- Doanh nghiệp: Chủ động lập kế hoạch SXKD, đa dạng hóa thị trường và sản phẩm, đầu tư công nghệ, phát triển XK chính ngạch gắn với xây dựng thương hiệu quốc tế.
Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội lớn trong lĩnh vực xuất khẩu, nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức từ biến động toàn cầu. Việc thực thi đồng bộ 4 nhóm giải pháp trọng tâm nói trên sẽ là nền tảng vững chắc để:
- Thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu bền vững
- Mở rộng thị trường ngoài nước
- Tăng cường vị thế hàng Việt trên thị trường toàn cầu