Doanh nghiệp Việt cần chủ động thích ứng các biện pháp phòng vệ thương mại để giữ vững và duy trì xuất khẩu sang Mỹ.
1. Thực trạng gia tăng các biện pháp phòng vệ thương mại tại Mỹ
Trong những năm gần đây, thị trường Mỹ liên tục tăng cường các biện pháp phòng vệ thương mại nhằm bảo vệ ngành sản xuất trong nước. Các công cụ như chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ được sử dụng ngày càng phổ biến, ảnh hưởng lớn đến hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam như thép, gỗ dán, thủy sản, mật ong...
Theo số liệu từ Bộ Công Thương, tính đến giữa năm 2025, Việt Nam đã phải đối mặt với hơn 200 vụ việc phòng vệ thương mại từ các đối tác, trong đó thị trường Mỹ chiếm gần 40%. Điều này đặt ra thách thức lớn nhưng cũng là động lực để doanh nghiệp Việt chủ động thích ứng và nâng cao năng lực cạnh tranh khi xuất khẩu sang Mỹ.
2. Thích ứng – yếu tố sống còn để duy trì xuất khẩu sang Mỹ
Để duy trì và phát triển thị trường Mỹ – thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam – doanh nghiệp cần:
- Tuân thủ nghiêm ngặt quy định xuất xứ hàng hóa: Minh bạch và kiểm soát chặt chẽ chuỗi cung ứng, tránh gian lận thương mại.
- Xây dựng hồ sơ chi phí rõ ràng: Sẵn sàng cung cấp tài liệu minh bạch trong trường hợp bị điều tra chống bán phá giá hoặc chống trợ cấp.
- Tăng cường nội địa hóa sản phẩm: Giảm phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu từ nước bị áp thuế cao.
- Nâng cao năng lực pháp lý và chủ động hợp tác với cơ quan chức năng: Tham gia phản biện, cung cấp thông tin khi bị điều tra.
3. Chủ động xây dựng chiến lược xuất khẩu bền vững
Thay vì phản ứng bị động khi gặp rào cản, các doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược dài hạn để thích ứng với xu hướng bảo hộ ngày càng tăng tại Mỹ:
- Đa dạng hóa thị trường và sản phẩm: Không phụ thuộc vào một mặt hàng hay một nhóm khách hàng nhất định.
- Chủ động tiếp cận thông tin thị trường và cảnh báo sớm từ Bộ Công Thương, VCCI, các hiệp hội ngành hàng.
- Chú trọng phát triển thương hiệu Việt tại thị trường Mỹ: Tăng giá trị sản phẩm và khả năng chống chịu trước biến động chính sách.
4. Vai trò hỗ trợ từ cơ quan quản lý và hiệp hội
Nhà nước và các tổ chức như Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương), VCCI, các hiệp hội ngành hàng… đang tích cực hỗ trợ doanh nghiệp thông qua:
- Tư vấn pháp lý, kỹ thuật phòng vệ thương mại
- Cảnh báo sớm và đào tạo chuyên sâu
- Hỗ trợ điều tra và bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp trong các vụ kiện
Doanh nghiệp cần tận dụng tốt các kênh hỗ trợ này để nâng cao khả năng thích ứng và chủ động hơn trong kế hoạch xuất khẩu sang Mỹ.
Thị trường Mỹ vẫn là điểm đến hấp dẫn nhưng không ít thách thức với doanh nghiệp Việt. Thích ứng với phòng vệ thương mại không chỉ là giải pháp đối phó mà cần trở thành chiến lược phát triển lâu dài. Sự chủ động, hiểu biết và tuân thủ pháp lý sẽ giúp doanh nghiệp vững vàng hơn trên con đường xuất khẩu sang Mỹ bền vững và hiệu quả.