Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tiếp tục biến động, làn sóng thuế quan mới – đặc biệt từ các quốc gia lớn như Mỹ, Trung Quốc và EU – đang tạo ra những thách thức đáng kể cho ngành vận tải hàng hóa hàng không. Với vai trò là tuyến vận chuyển nhanh nhất trong chuỗi cung ứng quốc tế, hàng không không nằm ngoài tác động khi chi phí, chính sách thương mại và hành vi tiêu dùng đều thay đổi đáng kể.
Áp lực chi phí và biến động nhu cầu
Thuế quan tăng làm giá trị hàng hóa nhập khẩu tăng lên, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không – vốn thường là các mặt hàng giá trị cao hoặc có tính cấp thiết như điện tử, linh kiện, dược phẩm và thời trang. Khi các doanh nghiệp cắt giảm đơn hàng hoặc chuyển hướng chuỗi cung ứng để tránh thuế, nhu cầu vận tải hàng không có xu hướng sụt giảm ở một số khu vực và tăng đột biến ở những nơi khác.
Bên cạnh đó, chi phí nhiên liệu tăng cao và biến động tỷ giá cũng đang tạo thêm áp lực lên giá cước vận tải, buộc các hãng hàng không và forwarder phải điều chỉnh chiến lược giá và công suất vận tải thường xuyên.
Dịch chuyển chuỗi cung ứng và cơ hội mới
Một hệ quả rõ ràng từ thuế quan là sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhiều doanh nghiệp đa quốc gia đã và đang chuyển nhà máy, kho hàng từ Trung Quốc sang các nước Đông Nam Á – trong đó có Việt Nam. Điều này mở ra cơ hội mới cho các thị trường logistics mới nổi, đặc biệt là tuyến vận tải hàng không từ Việt Nam đi Mỹ, châu Âu và các nước châu Á khác.
Các sân bay trung chuyển như Incheon, Doha, Dubai, Singapore và các trung tâm logistics tại Việt Nam như Nội Bài, Tân Sơn Nhất cũng đang tăng cường năng lực để đón đầu làn sóng dịch chuyển này.
Giải pháp thích ứng cho doanh nghiệp logistics
Trước sự phức tạp của các chính sách thuế mới, các doanh nghiệp logistics – đặc biệt là các forwarder – cần chủ động trong việc:
Tư vấn chính sách thương mại và thuế quan cho khách hàng
Đa dạng hóa tuyến vận chuyển, tận dụng cảng trung chuyển để tối ưu chi phí
Ứng dụng công nghệ số trong quản lý năng lực, báo giá, tracking và dự báo nhu cầu
Tăng cường hợp tác với các hãng hàng không, đại lý quốc tế để đảm bảo chỗ và giá cước ổn định
Vận tải hàng hóa hàng không đang ở trong giai đoạn "thử lửa" dưới áp lực từ địa chính trị, thuế đối ứng và thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, trong thách thức luôn tồn tại cơ hội. Những doanh nghiệp logistics năng động, thích ứng nhanh và định hướng thị trường rõ ràng sẽ tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt khi các thị trường như Việt Nam đang dần trở thành điểm trung chuyển và sản xuất chiến lược của thế giới.