Trong bối cảnh xu hướng tiêu dùng toàn cầu thay đổi nhanh chóng và các rào cản xanh đang được thiết lập ngày càng chặt chẽ bởi các thị trường như EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản… việc đạt được mục tiêu Net Zero (phát thải ròng bằng 0) không chỉ thể hiện trách nhiệm môi trường, mà còn trở thành điều kiện bắt buộc để hàng hóa Việt Nam duy trì khả năng cạnh tranh và thâm nhập sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Việc xây dựng lộ trình giảm phát thải từ sớm giúp doanh nghiệp:
- Tránh rủi ro bị từ chối hàng hóa hoặc áp thuế carbon cao khi xuất khẩu.
- Tiếp cận đơn hàng giá trị cao, đặc biệt từ các thương hiệu yêu cầu tuân thủ ESG.
- Thu hút đầu tư và tín dụng xanh, hỗ trợ quá trình mở rộng sản xuất bền vững.
Bước 1: Đo lường và kiểm kê phát thải carbon
- Đánh giá toàn bộ chuỗi sản xuất – từ nguyên liệu đầu vào đến giao hàng.
- Sử dụng công cụ đo “carbon footprint” theo chuẩn quốc tế (GHG Protocol, ISO 14064…).
- Thiết lập hệ thống thu thập và quản lý dữ liệu phát thải minh bạch.
Bước 2: Xây dựng lộ trình giảm phát thải
- Xác định các nguồn phát thải chính (nhiên liệu, điện năng, vận chuyển, phụ liệu…).
- Đặt mục tiêu giảm phát thải từng giai đoạn (ngắn, trung và dài hạn).
- Ưu tiên giải pháp khả thi: tiết kiệm điện, thay thế nguyên liệu, tối ưu quy trình…
Bước 3: Chuyển đổi sang năng lượng sạch và công nghệ xanh
- Lắp đặt điện mặt trời, sử dụng năng lượng tái tạo.
- Đầu tư máy móc tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường.
- Tái chế nước, khí, chất thải trong quá trình sản xuất.
Bước 4: Xanh hóa chuỗi cung ứng và logistics
- Chọn nhà cung cấp và đối tác logistics có tiêu chuẩn ESG.
- Sử dụng phương tiện vận tải tiết kiệm nhiên liệu hoặc phát thải thấp.
- Tối ưu tuyến đường vận chuyển, giảm giao hàng rỗng và tồn kho dư thừa.
Bước 5: Công bố và chứng nhận minh bạch
- Thực hiện báo cáo phát thải định kỳ, công khai với đối tác.
- Đăng ký kiểm định và lấy chứng nhận quốc tế: ISO 14064, PAS 2060, Carbon Neutral.
- Gắn thương hiệu với hình ảnh “xanh” để tăng giá trị xuất khẩu và lòng tin khách hàng.
Bắt đầu từ nhỏ, hành động ngay hôm nay
Hành trình đạt Net Zero là một quá trình dài hơi, nhưng có thể bắt đầu từ những bước nhỏ: đo lường phát thải, tối ưu quy trình, áp dụng năng lượng sạch, từng bước tiến đến mục tiêu giảm phát thải toàn diện.
Doanh nghiệp càng hành động sớm, càng chiếm được lợi thế cạnh tranh trong giai đoạn các rào cản xanh dần trở thành tiêu chuẩn bắt buộc. Đặc biệt với các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như nông sản, dệt may, da giày, chế biến gỗ – đây chính là thời điểm để chuyển mình, bứt phá và khẳng định vị thế thương hiệu xanh trên thị trường quốc tế.