Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới liên tục biến động, các chính sách thương mại mới do các quốc gia lớn ban hành – đặc biệt là Hoa Kỳ, Trung Quốc và Liên minh châu Âu – đang tạo ra những làn sóng ảnh hưởng sâu rộng đến chuỗi cung ứng và ngành logistics toàn cầu. Việc điều chỉnh thuế quan, thuế đối ứng thay đổi hiệp định thương mại và gia tăng các rào cản kỹ thuật đang đặt ra cả thách thức lẫn cơ hội cho doanh nghiệp trong lĩnh vực vận tải và hậu cần.
1. Sự trỗi dậy của chủ nghĩa bảo hộ và hệ quả với logistics
Kể từ đại dịch COVID-19, nhiều quốc gia bắt đầu theo đuổi chính sách bảo hộ thương mại để bảo vệ sản xuất nội địa. Hệ quả là hàng loạt rào cản phi thuế được thiết lập, từ kiểm soát xuất nhập khẩu, đến siết chặt tiêu chuẩn an toàn hàng hóa. Đối với ngành logistics, điều này đồng nghĩa với việc quy trình vận chuyển trở nên phức tạp hơn, thời gian thông quan kéo dài, và chi phí gia tăng đáng kể.
2. Các hiệp định thương mại thế hệ mới và tái định hình chuỗi cung ứng
Mặt khác, các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như RCEP, CPTPP hay EVFTA lại mở ra hướng đi mới cho các doanh nghiệp muốn mở rộng thị trường. Sự dịch chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc sang Việt Nam, Ấn Độ hay Mexico cũng đang tạo áp lực lên hệ thống logistics tại các nước này, buộc họ phải nâng cấp hạ tầng và cải tiến dịch vụ vận chuyển xuyên biên giới.
3. Chuyển dịch chuỗi cung ứng và nhu cầu “logistics linh hoạt”
Tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu trong những năm gần đây đã khiến các doanh nghiệp thay đổi chiến lược tồn kho – từ “just-in-time” sang “just-in-case”. Điều này kéo theo nhu cầu ngày càng tăng đối với dịch vụ kho bãi, trung tâm phân phối linh hoạt, và khả năng vận chuyển đa phương thức (multimodal). Logistics không chỉ là vận chuyển, mà còn là giải pháp chiến lược trong quản trị rủi ro chuỗi cung ứng.
4. Doanh nghiệp logistics cần làm gì để thích ứng?
Để đứng vững trước biến động chính sách, doanh nghiệp logistics cần:
- Đầu tư công nghệ: Sử dụng phần mềm quản lý vận tải (TMS), hệ thống theo dõi hàng hóa thời gian thực, và phân tích dữ liệu lớn để tối ưu lộ trình.
- Tái cấu trúc mạng lưới vận chuyển: Đa dạng hóa tuyến đường và phương tiện vận chuyển để tránh phụ thuộc vào một khu vực địa lý hay quốc gia cụ thể.
- Đào tạo nhân lực: Nâng cao năng lực đội ngũ vận hành để đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường quốc tế.
Chính sách thương mại là yếu tố mang tính chiến lược và có ảnh hưởng trực tiếp đến mọi hoạt động trong chuỗi cung ứng, vận tải quốc tế nhất là việc gửi hàng đi Mỹ. Trong giai đoạn chuyển mình hiện nay, ngành logistics cần sự nhanh nhạy, linh hoạt và đổi mới không ngừng để biến thách thức thành lợi thế cạnh tranh.
Tại SUN VN, chúng tôi luôn theo sát các thay đổi chính sách toàn cầu, và cam kết đồng hành cùng khách hàng bằng những giải pháp logistics tối ưu và thích ứng với mọi biến động của thị trường.