Tháng 5/2025 – Bộ Công Thương vừa công bố dự thảo lần 2 Nghị định quy định về xuất xứ hàng hóa, thay thế cho Nghị định số 31/2018/NĐ-CP. Những thay đổi lần này được đánh giá là có tác động trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu, đặc biệt với các doanh nghiệp đang xuất hàng sang Mỹ và các thị trường có yêu cầu nghiêm ngặt về chứng nhận xuất xứ.
Xuất xứ hàng hóa – Yếu tố then chốt khi xuất khẩu vào Mỹ
Với thị trường Hoa Kỳ – nơi có hệ thống kiểm soát xuất xứ nghiêm ngặt, việc đảm bảo minh bạch và chính xác trong hồ sơ xuất xứ là điều kiện bắt buộc để hàng hóa Việt Nam được miễn giảm thuế hoặc thông quan thuận lợi.
Các thay đổi trong dự thảo nghị định mới đang được kỳ vọng sẽ giúp nâng cao tính minh bạch, giảm thiểu rủi ro bị từ chối C/O, từ đó hỗ trợ tốt hơn cho doanh nghiệp xuất hàng sang Mỹ.
Những điểm mới đáng chú ý trong dự thảo
Dự thảo lần 2 có nhiều điều chỉnh quan trọng nhằm phù hợp với các hiệp định thương mại thế hệ mới, đồng thời xử lý những vướng mắc thực tế:
- Làm rõ định nghĩa và tiêu chí xác định “hàng hóa có xuất xứ”, đặc biệt với sản phẩm có nguyên liệu từ nhiều quốc gia.
- Tăng cường kiểm tra, truy xuất nguồn gốc trong trường hợp nghi ngờ gian lận thương mại.
- Siết chặt điều kiện cấp C/O ưu đãi, yêu cầu minh chứng chi tiết về tỷ lệ nội địa hóa, quy trình sản xuất.
- Thúc đẩy cấp C/O điện tử, giảm thời gian xử lý hồ sơ cho doanh nghiệp xuất khẩu.
Doanh nghiệp xuất khẩu sang Mỹ cần chuẩn bị gì?
Với những quy định mới được đề xuất, các doanh nghiệp đang có kế hoạch xuất hàng sang Mỹ nên:
- Rà soát toàn bộ quy trình cấp C/O hiện hành của mình để đảm bảo tuân thủ đúng chuẩn.
- Lưu trữ hồ sơ, chứng từ về nguyên liệu và sản xuất một cách minh bạch và đầy đủ.
- Đào tạo nhân sự phụ trách xuất nhập khẩu về các tiêu chuẩn xuất xứ theo luật mới.
- Chủ động cập nhật thông tin từ Bộ Công Thương và các tổ chức cấp C/O.
Việc chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp doanh nghiệp tránh bị trả hàng, chậm trễ thông quan hoặc mất quyền hưởng ưu đãi thuế quan – điều đặc biệt quan trọng khi xuất hàng sang Mỹ, nơi có biện pháp phòng vệ thương mại ngày càng chặt chẽ.
Dự thảo lần 2 Nghị định về xuất xứ hàng hóa không chỉ là bước điều chỉnh mang tính kỹ thuật, mà còn là công cụ hỗ trợ doanh nghiệp hội nhập sâu vào thị trường toàn cầu, đặc biệt là thị trường lớn như Mỹ. Doanh nghiệp Việt cần sớm cập nhật và thích ứng để nâng cao năng lực cạnh tranh, đảm bảo xuất khẩu bền vững và hiệu quả.